Tràm (Melaleuca) là một chi thực vật tương đối lớn. Đa số thành viên của chi Tràm có lớp vỏ cây giống như giấy, dễ bị tróc ra thành từng mảnh và cây đều có khả năng sản sinh tinh dầu. Tinh dầu tràm thường được chiết xuất thông qua phương pháp chưng cất hơi nước và được chiết xuất từ các bộ phận của cây tràm như lá, thân, cành.
Trong số hơn 200 loài thuộc chi tràm, nổi bật lên 3 loài cho chất lượng tinh dầu tốt nhất và có vai trò quan trọng nhất trong liệu pháp tinh dầu, đó là Melaleuca alternifolia (tràm trà), Melaleuca cajuputi (tràm gió) và Melaleuca quinquenervia (tràm năm gân). Tinh dầu từ ba loại tràm kể trên đã được nghiên cứu kỹ về hoạt tính điều trị và đều được sử dụng trong liệu pháp tinh dầu.
Tinh dầu tràm năm gân là chất lỏng không màu, có mùi long não mạnh và ngọt, không quá khác biệt so với mùi tinh dầu khuynh diệp. Thành phần chính của tinh dầu từ tràm quinquenervia là 1,8 cineole chiếm 41.8%, viridiflorol (hợp chất sesquiterpene) 18.1% và limonene 5%.
Tinh dầu tràm quinquenervia là loại tinh dầu được Viện Phát triển Ứng dụng ưu tiên nghiên cứu và phát triển, được sử dụng trong y học tinh dầu của Pháp cho viêm gan, loạn sản đại trực tràng, bảo vệ bỏng do bức xạ, tinh dầu được sử dụng ngoài da để khử mùi, chống dị ứng và chống lại cơn hen. Nghiên cứu của Donoyama và Ichiman năm 2006 đã chỉ ra rằng, tinh dầu quinquenervia là tinh dầu massage đảm bảo vệ sinh tốt nhất, với tính kháng khuẩn cao hơn cả tinh dầu khuynh diệp, oải hương
Cách dùng tinh dầu tràm
· Giữ ấm, trị ho, ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị một số bệnh về đường hô hấp (viêm mũi, viêm xoang, viêm phế quản…)
· Massage tinh dầu vào vùng cổ, ngực, thái dương, lòng bàn chân. Lưu ý, với trẻ nhỏ thì nên dùng loại tinh dầu tràm xoa đặc biệt đã được điều chế cùng dầu dẫn để thẩm thấu tốt hơn.
· Nhỏ một vài giọt tinh dầu tràm vào ly nước nóng để xông mũi, sau đó sử dụng chính ly nước đó để súc họng, giúp kháng khuẩn, làm sạch khoang mũi họng.
Trị táo bón, khó tiêu
Lấy một vài giọt tinh dầu tràm, massage nhẹ nhàng vùng bụng theo chiều kim đồng hồ, từ trong ra ngoài. Việc này giúp cho vùng bụng được làm nóng, từ đó giúp máu lưu thông nhanh, quá trình co bóp dạ dày hoạt động mạnh, đẩy hơi ra ngoài, hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
Làm sạch không khí, ngăn ngừa và làm dịu vết côn trùng cắn
Xoa một lớp tinh dầu tràm xoa đặc biệt lên vùng cánh tay, chân, trán (những vùng quần áo không che tới) trước khi đi ngủ hoặc trước khi đi ra ngoài để hạn chế muỗi đốt.
· Chấm một giọt tinh dầu tràm lên nốt côn trùng cắn để làm dịu vết cắn.
· Nhỏ vài giọt tinh dầu vào đèn xông tinh dầu để xông phòng, xông không gian, ngăn chặn sự xâm nhập của muỗi và các loại côn trùng. Lưu ý, nên dùng loại tinh dầu tràm xông XK chuyên dụng để đạt hiệu quả tốt nhất.
Tinh dầu tràm giảm đau, thư giãn, ngủ ngon
Massage bằng tràm giảm đau tại các vùng đau, nhức mỏi như chân, tay, cổ, bả vai, lưng… Nên dùng tràm giảm đau thường xuyên sau khi tập yoga, ngồi/đứng nhiều giờ hoặc sau khi lao động nặng nhọc. Tính nóng của tràm sẽ giúp đả thông kinh lạc, đẩy lùi hàn khí, từ đó thư giãn, giảm đau.
· Áp dụng cách xông tinh dầu như ở trên để thanh lọc không khí, thư giãn và ngủ ngon hơn mỗi ngày.
Trị mụn, làm sạch, ngừa và hỗ trợ điều trị viêm da
Chấm một giọt tinh dầu tràm trà lên nốt mụn mới mọc. Mụn sẽ tiêu đi nhanh chóng nhờ khả năng kháng khuẩn, làm sạch cực cao của tràm trà.
· Nhỏ vài giọt tinh dầu vào nước tắm, massage nhẹ nhàng. Tinh dầu sẽ lấy đi lớp bụi bẩn trên da, làm sạch da, ngăn ngừa viêm da.
· Massage bằng tinh dầu tràm đặc biệt sau khi tắm để thư giãn làn da, ngừa viêm.
? Lưu ý khi sử dụng tinh dầu tràm
Không sử dụng trực tiếp tinh dầu tràm nguyên chất lên vùng da nhạy cảm như vùng da mặt vì có thể gây kích ức, rát da;
· Nên sử dụng tinh dầu xoa đặc biệt được điều chế cùng dẫn dẫn để thẩm thấu tốt hơn;
· Để xa tầm tay trẻ nhỏ, chỉ sử dụng cho trẻ khi có sự giám sát hoặc can thiệp của người lớn;
· Chỉ sử dụng tinh dầu tràm tự nhiên, đảm bảo chất lượng.